Zmiana przepisów o rynku pracy i służbach zatrudnienia to nowe instrumenty wsparcia dla osób niepełnosprawnych

Cele wprowadzenia zmian w przepisach o rynku pracy i służbach zatrudnienia

Ustawa z dnia 20 marca 2025 r. o rynku pracy i służbach zatrudnienia – dalej: u.r.p.s.z. określa zadania państwa w zakresie aktywności zawodowej, wspierania zatrudnienia oraz rynku pracy, które są realizowane w celu:

1. pełnego i produktywnego zatrudnienia;
2. rozwoju zasobów ludzkich;
3. wzmacniania integracji i solidarności społecznej;
4. zwiększania mobilności na rynku pracy.

Analizowana ustawa przewiduje nowe rozwiązania w zakresie usług i instrumentów rynku pracy, które mają na celu m.in.:

• większe dopasowanie do potrzeb rynku pracy kierunków działań w zakresie:

1. aktywizacji biernych zawodowo rolników chcących się przekwalifikować,
2. kierunkowego wspierania określonych grup społecznych, w tym osób młodych, seniorów, osób z niepełnosprawnościami i ich opiekunów, kobiet z dziećmi chcących wrócić na rynek pracy, osób zainteresowanych własnym biznesem,
3. rozwijania potrzebnych na rynku pracy instrumentów służących zwiększeniu współczynnika aktywności zawodowej;

• zwiększenie efektywności urzędów pracy i trwałości zatrudnienia osób dotychczas bezrobotnych;
• zwiększenie mobilności osób szukających pracy;
• skrócenie czasu poszukiwania pracy;
• zapewnienie efektywniejszej pomocy rodzinom, osobom powracającym na rynek pracy po urodzeniu dziecka, osobom opiekującym się osobami zależnymi (dziećmi, osobami niepełnosprawnymi i starszymi itp.);
• wspieranie pracodawców;
• ograniczenie biurokracji i obowiązków sprawozdawczych przedsiębiorców;
• unowocześnienie i automatyzację usług urzędów pracy;
• zwiększenie dostępności Krajowego Funduszu Szkoleniowego (KFS) dla osób prowadzących firmy jednoosobowe oraz osób pracujących na podstawie umów cywilnoprawnych;
• zwiększenie elastyczności gospodarowania środkami Funduszu Pracy;
• wprowadzenie możliwości dofinansowania zatrudnienia emeryta;
• wprowadzenie pożyczki edukacyjnej w wysokości do 400% przeciętnego wynagrodzenia za pracę – środki uzyskane w ten sposób będą mogły być wykorzystane na opłacenie np. kosztów szkolenia, studiów podyplomowych, potwierdzenie wiedzy i umiejętności, jak również uzyskanie dokumentów potwierdzających nabycie wiedzy i umiejętności oraz na kontynuację nauki w formach szkolnych.

Ustawa o rynku pracy i służbach zatrudnienia wprowadza definicję osoby biernej zawodowo

Artykuł 2 pkt 17 u.r.p.s.z., wprowadza definicję osoby biernej zawodowo, przez którą należy rozumieć osobę, która ukończyła 18 lat i w danej chwili nie tworzy zasobów siły roboczej, ponieważ nie jest zatrudniona, a także nie wykonuje innej pracy zarobkowej oraz nie prowadzi działalności gospodarczej i nie jest zarejestrowana w powiatowym urzędzie pracy (PUP) jako bezrobotny albo poszukujący pracy. Na mocy u.r.p.s.z. osoby te są klientami PUP, a informacje o nich podlegają przetwarzaniu przez systemy teleinformatyczne prowadzone i udostępniane przez ministra właściwego do spraw pracy. W ramach tych systemów publiczne służby zatrudnienia mogą świadczyć usługi elektroniczne na rzecz osób biernych zawodowo i badać kompetencje i zainteresowania tych osób. Co więcej, w ramach wspomnianych systemów teleinformatycznych publiczne służby zatrudnienia mogą inicjować i realizować przedsięwzięcia służące identyfikacji, jak też dotarciu do osób biernych zawodowo z informacją o możliwościach skorzystania z form pomocy określonych w u.r.p.s.z., jak również motywować te osoby do podjęcia aktywności zawodowej. Zadania te będą finansowane ze środków Funduszu Pracy.

Warto wspomnieć, że zadania w zakresie aktywności zawodowej, wspierania zatrudnienia oraz rynku pracy wobec osób niezarejestrowanych, w tym osób biernych zawodowo, ma realizować centrum poradnictwa zawodowego, będące komórką organizacyjną wojewódzkiego urzędu pracy (WUP).

Nowe obowiązki informacyjne urzędów pracy

Oprócz tego na podstawie art. 40 u.r.p.s.z. w ramach PUP we współpracy z samorządem gminnym mogą być tworzone i prowadzone lokalne punkty informacyjno-konsultacyjne, będące komórkami organizacyjnymi PUP zlokalizowanymi poza główną siedzibą PUP, które na terenie gminy mają realizować zadania na rzecz bezrobotnych, poszukujących pracy i osób niezarejestrowanych, w tym osób biernych zawodowo, oraz pracodawców, w tym przede wszystkim udzielać informacji o możliwościach i zakresie form pomocy. Osoby niezarejestrowane w urzędzie pracy będą objęte usługami w zakresie pośrednictwa pracy i poradnictwa zawodowego. Usługi te mogą być świadczone także za pośrednictwem europejskiej sieci służb zatrudnienia (EURES).

WUP i PUP będą musiały umożliwić bezrobotnemu, poszukującemu pracy, jak również osobie